‭ ‬کتاب‭ “‬ملوک‭ ‬کـَرت‭ ‬هرات‭” ‬سزاوار‭ ‬توجه‭ ‬بسیار

نصیرمهرین‭   ‬

‭ ‬معرفی‭ ‬کوتاه‭ ‬کتاب

تألیف‭ ‬پروفیسر‭ ‬علی‭ ‬محمد‭ ‬زهما

ناشر‭: ‬مؤسسۀ‭ ‬پژوهشی‭ ‬بایسنغر‭/ ‬هرات

به‭ ‬کوشش‭ ‬رضا‭ ‬جاویدان

ویراستار‭: ‬خلیل‭ ‬الله‭ ‬افضلی

برگ‭ ‬آرا‭ :‬زکریا‭ ‬محمدی

چاپ‭ ‬نخست‭. ‬۱۳۹۹خورشیدی

شماره‭ ‬گان‭: ‬۵۰۰‭  ‬

چندی‭ ‬پیش‭ ‬مطالعۀ‭ ‬کتاب‭ “‬ملوک‭ ‬کرت‭ ‬هرات‭” ‬را‭ ‬با‭ ‬اشتیاقی‭ ‬که‭ ‬محتوی‭ ‬هربرگی‭ ‬از‭ ‬آن‭ ‬بر‭ ‬می‭ ‬انگیزد،‭ ‬آغاز‭ ‬کردم،‭ ‬اما‭ ‬به‭ ‬دلیل‭ ‬پایان‭ ‬بردن‭ ‬کار‭ ‬کتابی‭ ‬که‭ ‬برای‭ ‬چاپ‭ ‬به‭ ‬کابل‭ ‬فرستاده‭ ‬میشد،‭ ‬ناگزیر‭ ‬شدم،‭ ‬مطالعۀ‭ ‬تمام‭ ‬کتاب‭ ‬را‭ ‬دیرتر‭ ‬انجام‭ ‬دهم‭. ‬پیشتر‭ ‬اندک‭ ‬و‭ ‬پراگنده‭ ‬به‭ ‬بخش‭ ‬هایی‭ ‬از‭ ‬آن‭ ‬دسترسی‭ ‬داشتم‭ ‬که‭ ‬در‭ ‬پیوند‭ ‬با‭ ‬تبصره‭ ‬یی‭ ‬پیرامون‭ “‬تاریخنامۀ‭ ‬هرات‭”‬،‭ ‬تألیف‭ ‬سید‭ ‬بن‭ ‬محمد‭ ‬بن‭ ‬یعقوب‭ ‬المروی‭” ‬در‭ ‬اوایل‭ ‬قرن‭ ‬هفتم‭ ‬هجری،‭ ‬طرف‭ ‬استفاده‭ ‬ام‭ ‬قرار‭ ‬گرفت‭. ‬با‭ ‬دریافت‭ ‬کتاب‭ ‬ملوک‭ ‬کرت‭ ‬هرات،‭ ‬چندین‭ ‬تحسین‭ ‬و‭ ‬احترام‭ ‬بر‭ ‬انگیخته‭ ‬شد‭. ‬نخست‭ ‬برای‭ ‬زنده‭ ‬یاد‭ ‬علی‭ ‬محمد‭ ‬زهما‭ ‬که‭ ‬با‭ ‬وجود‭ ‬مشغولیت‭ ‬های‭ ‬تعجب‭ ‬انگیزقلمی‭ ‬وفکری،‭  ‬به‭ ‬مورد‭ ‬مشخص‭  ‬درواقع‭ ‬با‭ ‬فاصله‭ ‬گیری‭ ‬از‭ ‬تاریخ‭ ‬عمومی‭ ‬نویسی‭ ‬و‭ ‬بیشتر‭ ‬تاریخ‭ ‬سیاسی،‭ ‬عطف‭ ‬دانشمندانه‭ ‬نموده‭ ‬است‭. ‬در‭ ‬این‭ ‬راستا،‭ ‬ورق‭ ‬گردانی‭ ‬بیشمار‭ ‬و‭ ‬ابراز‭ ‬نظر‭ ‬پیرامون‭ ‬منابع،‭ ‬این‭ ‬فراوردۀ‭ ‬وی‭ ‬را‭ ‬نیز‭ ‬در‭ ‬سطح‭ ‬به‭ ‬مراتب‭ ‬بهتر‭ ‬فراز‭ ‬آورده‭ ‬است‭.‬

عنوان‭  ‬مطالب‭ ‬کتاب‭ ‬افزون‭ ‬بر‭ ‬اوضاع‭ ‬سیاسی‭ ‬عبارت‭ ‬اند‭ ‬از‭:‬

جغرافیای‭ ‬تاریخی‭ ‬هرات
‭  ‬قلمرو‭ ‬جغرافیایی‭ ‬آل‭ ‬کرت
‭ ‬قلمرو‭ ‬سیاسی‭ ‬آل‭ ‬کرت،
علما‭ ‬و‭ ‬فضلا‭ ‬
‭ ‬شعرا‭ ‬

مؤلف‭ ‬بزرگوار،‭ ‬برای‭ ‬پرداختن‭ ‬به‭ ‬ملوک‭ ‬کرت،‭ ‬ظرفیت‭ ‬ها‭ ‬و‭ ‬نقش‭ ‬آنها‭ ‬در‭ ‬مساعد‭ ‬کردن‭ ‬زمینه‭ ‬های‭ ‬به‭ ‬ویژه‭ ‬رویش‭ ‬های‭  ‬فرهنگی؛‭ ‬نخست‭ ‬هرات‭ ‬را‭ ‬با‭ ‬اوضاع‭ ‬جغرافیایی‭ ‬و‭ ‬پیشینۀ‭ ‬تاریخی‭ ‬اش‭ ‬معرفی‭ ‬میکند‭. ‬این‭ ‬بررسی‭ ‬وی‭ ‬با‭ ‬توجه‭ ‬به‭ ‬دامنۀ‭ ‬اطلاعات‭ ‬و‭ ‬منابع‭ ‬مورد‭ ‬استفاده،‭ ‬نارسایی‭ ‬های‭ ‬منابع‭ ‬پیشینه‭ ‬و‭ ‬کمبود‭ ‬های‭ ‬آنها‭ ‬را‭ ‬در‭ ‬گسترۀ‭ ‬هرات‭ ‬شناسی‭ ‬کمک‭ ‬میرساند‭.‬

کتاب‭ ‬را‭ ‬زحمات‭ ‬ناشر‭ ‬و‭ ‬ویراستار‭ ‬مزیتی‭ ‬بخشیده‭ ‬است‭ ‬که‭ ‬به‭ ‬نوبه‭ ‬سزاوار‭ ‬تحسین‭ ‬وارج‭ ‬نهادن‭ ‬است‭. ‬زیرا‭ ‬با‭ ‬توجه‭ ‬به‭ ‬اینکه‭ “‬ملوک‭ ‬کرت‭ ‬هرات‭” ‬نخست‭ ‬در‭ ‬شماره‭ ‬های‭ ‬مجلۀ‭ ‬عرفان‭ ‬نشر‭ ‬شده‭ ‬بود،‭ ‬با‭ ‬گذشت‭ ‬چند‭ ‬دهه‭ ‬از‭ ‬آن،‭ ‬عزیزان‭ ‬ناشر‭ ‬و‭ ‬ویراستار،‭ ‬تمامی‭ ‬منابع‭ ‬وسرچشمه‭ ‬هایی‭  ‬را‭ ‬که‭ ‬در‭ ‬روشنی‭ ‬بهتر‭ ‬موضوع‭ ‬کمک‭ ‬کننده‭ ‬اند،‭ ‬باز‭ ‬نگریسته‭ ‬وبا‭ ‬پذیرش‭  ‬کار‭ ‬شاقِ‭ ‬مسؤولانه،‭ ‬موارد‭ ‬اقتباس‭ ‬شده‭ ‬را‭ ‬با‭ ‬مراجعه‭ ‬به‭ ‬منبع‭  ‬اصلی‭ ‬دیده‭ ‬اند‭. ‬همچنان‭ ‬در‭ ‬بارۀ‭ ‬سایر‭  ‬کتابها‭ ‬ونوشته‭ ‬هایی‭ ‬که‭ ‬به‭ ‬موضوع‭ ‬ملوک‭ ‬کرت،‭ ‬پرداخته‭ ‬اند،‭ ‬نیز‭ ‬بی‭ ‬لطفی‭ ‬نکرده،‭ ‬از‭ ‬آنها‭ ‬و‭ ‬کمبوهای‭ ‬نهفته‭ ‬در‭ ‬آنها‭ ‬نام‭ ‬می‭ ‬برند‭.‬

کتاب‭ “‬ملوک‭ ‬کرت‭ ‬هرات‭” ‬با‭ ‬چنان‭ ‬موضوع،‭ ‬زیبایی‭ ‬متن‭ ‬و‭ ‬تکیه‭ ‬گاه‭ ‬های‭ ‬پژوهشی‭ ‬اش،‭ ‬در‭ ‬معرفی‭ ‬سیمای‭ ‬مقطعی‭ ‬از‭ ‬تاریخ‭ ‬دارندۀ‭ ‬اهمیت‭ ‬چشمگیرو‭ ‬سزاوار‭ ‬مطالعه‭ ‬و‭ ‬بهره‭ ‬گیری‭ ‬است‭.‬

نشر‭ ‬این‭ ‬کتاب‭ ‬برای‭ ‬خانوادۀ‭ ‬فرهنگ‭ ‬گستر‭ ‬استاد‭ ‬زهما‭ ‬و‭ ‬عزیزان‭ ‬مؤسسۀ‭ ‬پژوهشی‭ ‬بایسنغر‭- ‬هرات‭ ‬و‭ ‬اهل‭ ‬تحقیق‭ ‬وپژوهش‭ ‬های‭ ‬اجتماعی‭- ‬تاریخی‭  ‬مبارک‭ ‬باشد‭.‬

برای‭ ‬دریافت‭ ‬کتاب،‭ ‬این‭ ‬نشانی‭ ‬ها‭ ‬انتشار‭ ‬یافته‭ ‬اند‭:‬

هرات،‭ ‬شهرنو،‭ ‬ضلع‭ ‬شمالی‭ ‬ارگ‭. ‬ساختمان‭ ‬باغ‭ ‬شهر،‭ ‬موسسۀ‭ ‬پژوهشی‭ ‬بایسنغر‭.‬

www.baysunghar.org

شماره‭ ‬های‭ ‬تلفون‭:  ‬
‭  
۰۰۹۳۷۰۰۲۴۶۶۰۶‭  ‬

‭  ‬۱۹۲۰‭ ‬۰۰۹۳۷۹۷۶۶

‭

نگارنده‭ ‬آرزومند‭ ‬استم‭ ‬که‭ ‬با‭  ‬رهایی‭ ‬از‭ ‬شر‭”‬کرونا‭” ‬و‭ ‬محدودیت‭ ‬های‭  ‬ناشی‭ ‬از‭ ‬آن،‭  ‬زمینه‭ ‬های‭ ‬دایر‭ ‬شدن‭ ‬محافل‭ ‬فرهنگی‭ ‬مساعد‭ ‬شود‭ ‬تا‭ ‬بتوانیم‭ ‬به‭ ‬معرفی‭ ‬گسترده‭ ‬تر‭ ‬این‭ ‬کتاب‭ ‬و‭ ‬سایر‭ ‬کتابهای‭ ‬نشرشدۀ‭ ‬در‭ ‬خور‭ ‬توجه‭ ‬بپردازیم‭.‬